Sâu răng: Nguyên nhân, biến chứng, chẩn đoán và điều trị

Sâu răng là một trong những bệnh răng miệng phổ biến ở mọi lứa tuổi, không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng đời sống mà còn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Hãy cùng tìm hiểu về bệnh sâu răng qua bài viết dưới đây nhé!

1Sâu răng là gì?

Sâu răng là những vùng bị tổn thương vĩnh viễn khi axit trong miệng ăn mòn trên bề mặt cứng của răng, phát triển thành những lỗ nhỏ trên thân răng hoặc chân răng.

Bất cứ ai cũng có khả năng bị sâu răng nhưng đặc biệt phổ biến ở trẻ em. Nếu sâu răng không được điều trị sẽ ngày càng to hơn và ảnh hưởng đến cấu trúc bên trong của răng gây đau răng nghiêm trọng, nhiễm trùng và thậm chí là mất răng.

Sâu răng là vùng bị tổn thương vĩnh viễn trên bề mặt cứng của răng, phát triển thành những lỗ nhỏ

2Nguyên nhân gây sâu răng

Sâu răng phát triển do vi khuẩn và lượng đường cao trong thức ăn tồn tại thời gian đủ lâu trong khoang miệng:

• Khi ăn nhiều đường, tinh bột và vệ sinh răng miệng không kỹ, vi khuẩn sẽ tăng trưởng và hình thành mảng bám trên răng hoặc cao răng ở bên trên đường viền nướu tạo nên một lá chắn cho vi khuẩn và khiến cho mảng bám khó được loại bỏ.
• Các axit trong mảng bám sẽ loại bỏ các khoáng chất trong men răng gây ra những lỗ nhỏ.
• Khi các vùng men răng bị mòn, vi khuẩn và axit xâm nhập vào lớp ngà răng có các ống nhỏ thông trực tiếp với dây thần kinh gây ra tình trạng đau răng hoặc khiến răng nhạy cảm hơn.
• Khi sâu răng phát triển, vi khuẩn và axit tiếp tục di chuyển vào trong tủy răng có chứa dây thần kinh và mạch máu khiến sưng tấy, kích ứng và gây đau có thể lan ra ngoài chân răng đến tận xương.

Sâu răng phát triển nhờ vi khuẩn và lượng đường cao trong thức ăn tồn tại thời gian đủ lâu trong khoang miệng

33 loại sâu răng phổ biến

Sâu bề mặt nhẵn của răng là loại sâu răng phát triển chậm, làm tan men răng.

Sâu ở khe răng có xu hướng bắt đầu trong những năm thiếu niên và tiến triển nhanh chóng. Sâu răng hình thành ở vị trí kẽ răng của 2 chiếc răng liền kề. Sâu kẽ răng đều do vi khuẩn gây hại tích tụ qua mảng bám và vụn thức ăn trong răng gây nên.

Sâu chân răng thường gặp ở người lớn bị tụt nướu do suy thoái nướu răng khiến chân răng tiếp xúc với mảng bám, axit gây thối rễ. Loại sâu răng này rất khó phòng ngừa và điều trị.

Có 3 loại sâu răng phổ biến

4Dấu hiệu sâu răng

Các dấu hiệu của sâu răng tùy thuộc vào mức độ và vị trí sẽ khác nhau. Khi lỗ sâu mới hình thành có thể không có bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, lâu dần có thể xuất hiện các dấu hiệu gồm:

• Đau răng tự phát hoặc không có nguyên nhân rõ ràng.
• Chảy máu nướu răng hoặc các dấu hiệu khác của bệnh nướu răng.
• Đau khi cắn, ăn hoặc uống đồ quá nóng hoặc lạnh.
• Răng nhạy cảm.
• Hôi miệng hoặc có vị khó chịu trong miệng.
• Có thể nhìn thấy lỗ hoặc xuất hiện màu nâu, đen trên bất kỳ bề mặt nào của răng.

Các dấu hiệu của sâu răng tùy thuộc vào mức độ và vị trí sẽ khác nhau

5Biến chứng nguy hiểm

Sâu răng nếu không điều trị sẽ có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, ngay cả đối với trẻ chưa mọc răng vĩnh viễn như:

• Đau, sưng hoặc có mủ quanh răng, cản trở sinh hoạt hàng ngày.
• Hư hoặc gãy răng.
• Gặp khó khăn khi nhai khiến sụt cân.
• Mất răng hoặc răng dịch chuyển sau khi mất răng gây ảnh hưởng ngoại hình, thiếu tự tin.
• Áp xe răng (một túi mủ do nhiễm vi khuẩn) có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng hơn hoặc thậm chí đe dọa tính mạng.

Áp xe răng là một trong những biến chứng nghiêm trọng của sâu răng

6Cách chẩn đoán bệnh

• Khám răng miệng: Kiểm tra răng miệng 2 lần/năm là cách tốt nhất để phát hiện sâu răng sớm và có các biện pháp khắc phục kịp thời.
• Chụp X-quang cho thấy các lỗ sâu răng.

7Khi nào cần gặp bác sĩ

Các dấu hiệu cần gặp nha sĩ

Hãy đến gặp nha sĩ càng sớm càng tốt để được kiểm tra và điều trị kịp thời nếu bạn có bất kỳ triệu chứng như:

• Chảy máu nướu răng.
• Sưng hoặc mủ quanh răng.
• Khó nhai.
• Dấu hiệu nhiễm trùng.
• Khuôn mặt bị sưng.
• Tình trạng đau răng không thuyên giảm.

Hãy đến gặp nha sĩ càng sớm càng tốt để được kiểm tra và điều trị kịp thời

Nơi khám chữa bệnh sâu răng

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến các phòng khám răng hàm mặt uy tín gần bạn để được thăm khám và chữa trị sớm nhất.

• Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Răng Hàm Mặt Tp.Hồ Chí Minh, Phòng khám chuyên khoa Răng Hàm Mặt Bệnh viện Đại học Y Dược TP.Hồ Chí Minh…
• Hà Nội: Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương, Khoa Răng – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Khoa Răng miệng – Bệnh viện Quân y 103…

8Các cách điều trị bệnh sâu răng

Dùng Florua: Đây là phương pháp dùng florua ở dạng lỏng, gel, bọt hoặc dầu bóng để chải lên răng. Cách này giúp phục hồi men răng và đôi khi có thể đảo ngược tình trạng sâu răng ở giai đoạn rất sớm.

Trám răng: là lựa chọn điều trị chính khi sâu răng đã tiến triển ngoài giai đoạn sớm nhất bằng cách khoan mô bị phân hủy và lấp đầy lỗ bằng vật liệu khác nhau như nhựa tổng hợp có màu răng, sứ hoặc hỗn hống nha khoa (chất dùng để thay thế mô răng hư tổn do sâu răng gây ra hoặc phục hồi các chấn thương nứt vỡ làm hư hại mô răng).

Lắp răng sứ: Đối với sâu răng nặng hoặc răng yếu, bạn có thể cần lắp răng sứ.

Lấy tủy: Khi sâu răng vào bên trong tủy răng cần phải lấy tủy răng, sau đó lấp đầy ống tủy và buồng tủy bằng một vật liệu trám đặc biệt để sửa chữa và cứu chiếc răng bị hư hỏng nặng hoặc bị nhiễm trùng thay vì nhổ bỏ.

Nhổ răng: Một số răng bị sâu nặng đến mức không thể phục hồi và phải nhổ bỏ. Nhổ răng có thể để lại khoảng trống và sẽ làm các răng khác bị dịch chuyển, xô lệch.

Trám răng là lựa chọn điều trị chính khi sâu răng

9Biện pháp phòng ngừa

Biện pháp phòng ngừa

Để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm, dưới đây là một vài biện pháp giúp khắc phục, ngăn ngừa sâu răng hiệu quả:

• Đánh răng bằng kem đánh răng có florua ít nhất 2 lần/ngày sáng và tối. Sử dụng chỉ nha khoa để loại bỏ thức ăn thừa, mảng bám, làm sạch kẽ răng.
• Súc miệng bằng nước súc miệng có chứa florua.
• Kiểm tra răng định kỳ 2 lần/năm tại nha sĩ.
• Uống nước máy có bổ sung florua giúp giảm sâu răng đáng kể vì nước đóng chai không chứa chất florua.
• Tránh ăn vặt thường xuyên vì ăn uống suốt cả ngày khiến vi khuẩn trong miệng tạo ra axit có thể phá hủy men răng liên tục.
• Ăn thức ăn có lợi cho răng như trái cây và rau quả tươi làm tăng tiết nước bọt, cà phê không đường, trà và kẹo cao su không đường giúp rửa trôi các mảnh thức ăn.

Đánh răng bằng kem đánh răng có florua là biện pháp phòng ngừa sâu răng cơ bản

Những lưu ý khi bị sâu răng

Ngoài áp dụng các biện pháp phòng ngừa sâu răng, bạn cũng cần lưu ý khi bị sâu răng:

• Hạn chế thức ăn ngọt, bánh kẹo.
• Tăng cường các thức ăn giàu protein, phốt pho, canxi, vitamin A và D như cá hồi, tôm, sữa, ngũ cốc… để giúp răng phát triển chắc khỏe.
• Bổ sung thức ăn có chứa yếu tố vi lượng fluorua như tôm, cua, sò,… có tác dụng ngăn ngừa sâu răng.
• Giữ gìn vệ sinh răng miệng và sử dụng vật dụng cá nhân để tránh vi khuẩn sâu răng lây truyền từ người sang người sang.

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp những thông tin về tình trạng sâu răng. Hãy chia sẻ bài viết nếu thấy hữu ích bạn nhé!

Nguồn: Mayo Clinic, Cleveland Clinic, Webmd.